“De Heilige Stoel twittert en heeft een eigen kanaal op YouTube, maar denkt tegelijkertijd alleen verantwoording te hoeven afleggen tegenover God”. Dat schrijft de correspondent van Time in Rome, Jeff Israely, in het jongste nummer van dit blad. Dat maakt het uitzetten van een p.r.-strategie een heidens karwei, aldus Israely.
Hij sprak met een hooggeplaatste medewerker in het Vaticaan die nauwe contacten onderhield met de paus toen deze nog prefect van de congregatie voor de geloofsleer was. Volgens deze medewerker verspreidt zich ‘een gevoel van verwarring’ door de hele hiërarchie van de Kerk. “En de paus zelf is ook in verwarring. Je kunt het zien aan zijn gezicht. Hij is aangedaan en verdrietig.”
Israely constateert dat de huidige woordvoerder van het Vaticaan, pater Frederico Lombardi, veel minder contact heeft met de paus dan zijn voorganger Joaquín Navarro-Valls met paus Johannes Paulus II. De enige keer dat Lombardi over de crisis rond het misbruik heeft gesproken met de paus was op 20 maart, naar aanleiding van de brief aan de gelovigen in Ierland, zo zei hij tijdens een interview dat Israely met hem had.
Lombardi verklaarde verder dat hij niet direct aan de paus, maar aan kardinaal-staatssecretaris Tarcisio Bertone rapporteerde, de tweede man in het Vaticaan achter de paus. Dat zijn nu eenmaal de afspraken. Maar Bertone is nu juist een van degenen die in de publiciteit rond het misbruikschandaal een mediacampagne tegen de Kerk ziet.
En nu wordt weer overal bericht dat de paus het tijdens zijn zegen Urbi et Orbi het niet over het misbruikschandaal had, waarmee hem impliciet wordt verweten dat hij dat wel had moeten doen.
Het doet me een beetje denken aan de reactie van de Britse koningin Elisabeth op de dood van prinses Diana. Dat op de koninklijke paleizen de vlag niet halfstok ging, leidde tot massale verontwaardiging. Formeel had de koningin gelijk: Diana was geen lid meer van het koninklijk huis. Maar later gingen de vlaggen toch halfstok en sprak de koningin zelfs het volk toe over de dood van haar ex-schoondochter.
Die omslag was mede te danken aan de toenmalige Britse premier Tony Blair. Hij wist hoe je de publiciteit naar je hand kon zetten. Maar dankzij diezelfde Tony Blair kent iedereen het begrip ‘spin doctor’.
Misschien was het verstandig geweest als de paus het misbruikschandaal had genoemd. Maar aan de andere kant moet ik er niet aan denken dat hij al zijn uitspraken door een p.r.-figuur laat bewerken om zo goed mogelijk in de media te komen.