In een eerdere blog heb ik al eens geschreven dat de vraag of paus Pius XII ‘goed of fout’ was tijdens de Tweede Wereldoorlog me eigenlijk niet interesseert. Beide kampen hebben zich ingegraven en zoeken naar archiefstukken als munitie om elkaar te kunnen bestoken.
Het zou best eens kunnen dat de Italiaanse historicus Giovanni Sale voor een doorbraak gaat zorgen. Katholiek Nederland berichtte vandaag over zijn onderzoek en een uitgebreidere versie is te lezen op de website van de Italiaanse journalist Sandro Magister. Een site die ik overigens nog niet kende en meteen in mijn lijst met bladwijzers heb gezet.
Sale is blijkbaar al een aantal jaren bezig om de mythes rond Pius XII te ontzenuwen. Dat doet hij onder meer door erop te wijzen dat het vooral de Sovjet-Unie is geweest die de paus zwart heeft gemaakt. Die propaganda viel in West-Europa op vruchtbare bodem omdat linkse partijen, maar ook katholieken negatief stonden tegenover het Vaticaan.
Ik heb nog wel de nodige vraagtekens bij de stellingen van Sale. Zo vraag ik me af of hij de invloed van de Sovjet-propaganda in de Westerse wereld niet overschat. Zou het niet zo kunnen zijn dat het zwijgen van Pius XII en het feit dat het Vaticaan concordaten heeft gesloten met Mussolini en Hitler al voldoende waren om te insinueren dat de kerk en vooral de pausen Pius XI en XII sympathiseerden met deze regimes?
Maar Sale’s argumenten zijn niet zonder meer te weerleggen. Ik denk dat ik deze discussie toch maar weer ga volgen.
