Vandaag het geleerde tijdschrift Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden ontvangen. Het nieuwe nummer bevat een discussie tussen de historici Piet de Rooy, hoogleraar Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en Paul Luykx. Het is een vrij hoog oplopende discussie waarin opvallend veel bijbelcitaten worden gebruikt.
Waar gaat het onder meer om: Luykx publiceerde in 2000 het boek Andere katholieken, waarin hij aantoonde dat het katholieke volksdeel tijdens het Rijke Roomse Leven geen kudde schapen was die collectief achter hun leiders aanliepen. Er waren wel degelijk tegendraadse geluiden te horen.
De Rooy legt meer de nadruk op de homogeniteit van het katholieke volksdeel en stelt dat het in de schijnwerpers zetten van deze ‘andere’ katholieken het zicht ontneemt op de ongelofelijke volgzaamheid van de Nederlandse katholieken.
Luykx vind ik het meest overtuigend. Steeds meer onderzoeken tonen aan dat de katholieken niet zo volgzaam waren als het leek. Al was het alleen maar omdat hun kindertal lager was dan mocht worden verwacht als ze inderdaad de moraal van de kerk op het gebied van de geboortebeperking volgden. En het verklaart ook waarom de zuil na 1960 zo snel instortte, of beter gezegd, leegliep. Het was geen betonnen constructie, maar een luchtballon.
