Liturgisch misbruik in Tridenijnse tijden

Volgens Erwin Wolff is de ‘Novus ordo-mis’ misbruikgevoeliger dan de Tridentijnse. Dat is niet waar: liturgisch wanbegrip kan elke viering verknallen. Rond 1850 is het geklaag hierover in Nederland niet van de lucht. Tekenend was de pastoor die in de kerstnacht zich plat voorover ter aarde liet vallen omdat hij dit Goede-Vrijdagritueel zo mooi vond.

L.J. Rogier beschrijft dit in het boek ‘In vrijheid herboren’, dat in 1953 verscheen. Het ergste was dat het verschil tussen de Mis als godsdienstige handeling en een Mis als concertstuk op veel plaatsen was vervaagd. De muziekpraktijk van koren en orkesten had de religieuze praktijk geheel overwoekerd.

Zelf had hij nog de verhalen gehoord van ouderen die daar kleurrijk over konden vertellen: “…speciaal van de min of meer duurzame verbintenissen, op de veelal gemengde stedelijke kerkkoren ontstaan tussen leden van onderscheiden kunne en over derzelver minnelijk verkeer tot onder Hoogmis en Lof toe.”

Ben benieuwd of dergelijke misstanden ook aan de Catholica-kliksite worden gemeld.

De soep van Catholica

Een goed achtergrondartikel in Trouw over Catholica. Het zet het denken van mensen als Van Goor en Zwitser in perspectief. Maar ik denk niet dat de redenering opgaat voor Catholica als geheel.

Het heeft even geduurd voordat ik beide heren kon plaatsen. Mijn eerste kennismaking was een artikel van Tom Zwitser in het Katholiek Nieuwsblad dat erop neerkwam dat het Tweede Vaticaans Concilie niet geldig was omdat de modernistische bisschoppen de Heilige Geest buiten de deur hadden gehouden.

Onbegrijpelijk vond ik het dat een artikel dat blijk gaf van zo veel onwetendheid over de katholieke Kerk in het KN gepubliceerd werd. Daarbij was het artikel zo slecht geschreven dat alleen daarom al elk serieus blad het stuk zou hebben geweigerd.

Aanvankelijk dacht ik te maken te hebben met twee pubers die hun kennelijk nieuw verworven geloof uitdroegen met de bij hun leeftijd horende roekeloosheid en onredelijkheid. Ik was werkelijk verbaasd toen ik vernam dat de beide heren al lang volwassen waren. In jaren dan.

Zonder het waarschijnlijk zelf te beseffen waren ze gaan staan in een een anti-democratische traditie van xenofobie en machismo, terugverlangend naar een Heilig Rooms Rijk dat nooit bestaan heeft.

Van een dergelijke onnadenkendheid kun je andere auteurs van Catholica niet beschuldigen. Het zou jammer zijn wanneer die indruk zou ontstaan door het artikel in Trouw. Catholica is een pittige conservatieve soep, waar tot voor kort enkele onverteerbare stukken in ronddreven. Ik hoop dat die er nu uitgevist zijn.