De Dag trekt ten onrechte de conclusie dat ‘het Vaticaan’ de geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog bekritiseert omdat ze te weinig hebben gedaan om de joden te helpen. Het gaat opnieuw om een mening die is geventileerd in de Osservatore Romano.
Ook De Dag verwijst naar de dagboeken van Henry Morgenthau. Dat is op zichzelf geen nieuws, want die zijn al jaren geleden gepubliceerd. Je hoeft maar naar Wikipedia te gaan om te lezen dat de joodse Amerikaan Henry Morgenthau jr. zijn regering verweet veel te langzaam te reageren op de noodkreten van de joden in het bezette Europa.
Toch is het van belang om hier nog eens op te wijzen: het plaatst de houding van paus Pius XII in perspectief. Als hij al geaarzeld heeft om op te komen voor de joden, dan geldt dat zeker ook voor de geallieerden.
maandag 17 augustus 2009
zondag 16 augustus 2009
Derelinquivit me Observatrix
Observatrix volgt mij niet meer. En ik heb al zo weinig volgelingen op Twitter. Waarschijnlijk ben ik niet interessant genoeg. Of heb ik iets fout gedaan? Het zal mijn blog over het gregoriaans wel zijn. Ik schreef hoe ik een lezing van een Duitse professor had aangehoord, die de draak stak met sommige voorstanders van de Latijnse liturgie en van het gregoriaans, zonder dat ik hiertegen enig protest liet horen. O infirmitas animi mei!
En dat nu ik bijna was toegetreden tot de kring der orthodoxe katholieken die voorbeeldig trouw zijn aan de bisschoppen. Behalve natuurlijk als de mening van die bisschoppen afwijkt van wat de orthodoxen er zelf van vinden. Ik had Observatrix kunnen bijstaan in haar strijd tegen bisschop De Korte. Die heeft zich in een column in het Nederlands Dagblad, nota bene een ketters orgaan, uitgesproken tegen laster, kwaadsprekerij en suggestieve opmerkingen. Wat denkt die man wel? Straks gaat hij nog pleiten voor voorzichtigheid, gematigdheid en naastenliefde! Laat hem eerst maar eens zorgen dat in zijn bisdom de liturgische voorschriften tot op de letter en liefst in het Latijn worden nageleefd.
Maar voor mij is het te laat. Ik ben verbannen naar de buitenste duisternis. Ibi est fletus et stridor dentium. Op dit moment hoor ik nog geween en geknars van tanden, maar dat zal wel komen omdat het weekend is. Het lijkt hier verdorie wel de redactie van katholieknederland.nl. Vae mihi!
En dat nu ik bijna was toegetreden tot de kring der orthodoxe katholieken die voorbeeldig trouw zijn aan de bisschoppen. Behalve natuurlijk als de mening van die bisschoppen afwijkt van wat de orthodoxen er zelf van vinden. Ik had Observatrix kunnen bijstaan in haar strijd tegen bisschop De Korte. Die heeft zich in een column in het Nederlands Dagblad, nota bene een ketters orgaan, uitgesproken tegen laster, kwaadsprekerij en suggestieve opmerkingen. Wat denkt die man wel? Straks gaat hij nog pleiten voor voorzichtigheid, gematigdheid en naastenliefde! Laat hem eerst maar eens zorgen dat in zijn bisdom de liturgische voorschriften tot op de letter en liefst in het Latijn worden nageleefd.
Maar voor mij is het te laat. Ik ben verbannen naar de buitenste duisternis. Ibi est fletus et stridor dentium. Op dit moment hoor ik nog geween en geknars van tanden, maar dat zal wel komen omdat het weekend is. Het lijkt hier verdorie wel de redactie van katholieknederland.nl. Vae mihi!
zaterdag 15 augustus 2009
Katholiek nieuws op het web: een gat in de markt?
Op 22 juli bracht www.katholieknederland.nl een bericht over een rapport van de bisdommen Rotterdam en Haarlem/Amsterdam en het bureau Belvedere. Het ging over herbestemming van kerkgebouwen.
Dit bericht kwam me erg bekend voor, want ik had ook al over dit rapport geschreven, maar dat was al op 5 januari van dit jaar. Katholieknederland.nl was er dus ruim een half jaar te laat bij. Na een dag of wat werd het bericht dan ook van de site gehaald.
Zo’n ongelukje kan gebeuren, maar het incidentje zorgde er wel voor dat ik de twitters van Peter van Zoest wat beter ging volgen. Hij zit erbovenop als er weer eens iets misgaat bij katholieknederland.nl en daar heeft hij het druk mee.
Hoewel ik katholieknederland.nl ook wel eens complimenten heb gemaakt, het mij ook op dat de site nogal eens wat nieuws miste en dat er anderzijds berichten te lezen waren, die nauwelijks verband hielden met de rooms-katholieke kerk.
Wat hier de oorzaak van is, weet ik niet. Peter van Zoest is beter op de hoogte: blijkens het colofon betrokken is geweest bij de opzet van katholieknederland.nl. Ik kan me voorstellen dat hij liever had gezien dat zijn adviezen waren opgevolgd. Het siert hem dat hij het niet bij woorden alleen liet: hij is nu een eigen blog met katholiek nieuws begonnen.
En dan is er sinds vandaag de nieuwe site van het Katholiek Nieuwsblad. Een beetje tot mijn schrik zie ik dat de nieuwsrubriek grotendeels gevuld is met opinie-artikelen. Hopelijk komt dat goed want er is echt behoefte aan een organisatie met een missie zoals die van het Katholiek Nieuwsblad: het brengen van katholiek nieuws en een betrouwbare katholieke visie op het nieuws.
Dit bericht kwam me erg bekend voor, want ik had ook al over dit rapport geschreven, maar dat was al op 5 januari van dit jaar. Katholieknederland.nl was er dus ruim een half jaar te laat bij. Na een dag of wat werd het bericht dan ook van de site gehaald.
Zo’n ongelukje kan gebeuren, maar het incidentje zorgde er wel voor dat ik de twitters van Peter van Zoest wat beter ging volgen. Hij zit erbovenop als er weer eens iets misgaat bij katholieknederland.nl en daar heeft hij het druk mee.
Hoewel ik katholieknederland.nl ook wel eens complimenten heb gemaakt, het mij ook op dat de site nogal eens wat nieuws miste en dat er anderzijds berichten te lezen waren, die nauwelijks verband hielden met de rooms-katholieke kerk.
Wat hier de oorzaak van is, weet ik niet. Peter van Zoest is beter op de hoogte: blijkens het colofon betrokken is geweest bij de opzet van katholieknederland.nl. Ik kan me voorstellen dat hij liever had gezien dat zijn adviezen waren opgevolgd. Het siert hem dat hij het niet bij woorden alleen liet: hij is nu een eigen blog met katholiek nieuws begonnen.
En dan is er sinds vandaag de nieuwe site van het Katholiek Nieuwsblad. Een beetje tot mijn schrik zie ik dat de nieuwsrubriek grotendeels gevuld is met opinie-artikelen. Hopelijk komt dat goed want er is echt behoefte aan een organisatie met een missie zoals die van het Katholiek Nieuwsblad: het brengen van katholiek nieuws en een betrouwbare katholieke visie op het nieuws.
vrijdag 7 augustus 2009
Wat doen we met het gregoriaans?
Gregoriaans is mooi, maar wat moet je ermee? Die vraag kwam aan de orde tijdens de zomercursus gregoriaans die vorige week georganiseerd werd aan de Folkwang Hochschule in Essen. De organisatoren hadden prof. dr. Wolfgang Bretschneider uitgenodigd, hoogleraar kerkmuziek aan het conservatorium en het seminarie in Keulen. Ook is hij samensteller van de nieuwe versie van de liedbundel ‘Gotteslob’, ongeveer de Duitse versie van de bundel ‘Gezangen voor Liturgie’ (GvL).
In Nederland wekt ‘de GvL’ bij sommige liefhebbers van het gregoriaans soms als een rode lap op een stier en dat is in Duitsland met ‘Gotteslob’ kennelijk niet anders. Bretschneider richtte zich dan ook aan het begin van zijn betoog tot zijn ‘beste vrienden en vijanden’. Hij schetste hoe in de afgelopen eeuw het gregoriaans vaak zo armzalig werd uitgevoerd dat een hele generatie er zijn buik van vol heeft en hoe het tegenwoordig wordt gepromoot door platenmaatschappijen als een esoterisch gezang, een soort akoestische wierookstokjes.
Toch is de beste manier om het gregoriaans te bewaren het een plaats te geven in de liturgie, vond Bretschneider. Maar die plaats kan het gregoriaans best delen met volkszang: als het maar kwaliteit heeft. Daarbij nam hij nog even degenen op de hak die ook het Kyrie, het alleluia en het amen in het Latijn willen horen. Mensen dus die het gregoriaans als onderdeel van een ideologie hanteren waarbij ze andere vormen uitsluiten.
Uiteindelijk bleek Bretscheider maar weinig ‘vijanden’ onder zijn gehoor te hebben, al meende ik wel bij een enkeling stoom uit de oren te zien komen. Kennelijk zijn liefhebbers van het gregoriaans tolerant en kunnen ze tegen een plaagstootje.
En wat mij betreft: het gregoriaans is in de liturgie inderdaad het beste op zijn plaats. Dat het tegenwoordig vooral buiten de liturgie lijkt te klinken, kun je volgens mij niet helemaal in de schoenen schuiven van de koren van vroeger.
Inderdaad moeten we op de periode van voor 1960 niet terugkijken als de gouden eeuw van de kerkmuziek, als het gaat om de uitvoering van die muziek. Het is beslist niet zo dat de kerkgangers toen voortdurend dekking moesten zoeken omdat het koor de sterren van de hemel zong.
Maar de vernieuwing van de liturgie na het Tweede Vaticaans Concilie bracht op de meeste plaatsen geen verbetering van de kwaliteit. Erger nog: bekwame musici werden aan de kant en goede koren opgedoekt omdat ze Latijn zongen en dat kon niet meer, volgens veel liturgievernieuwers. Niet verbetering, maar verandering stonden voorop
Bretschneider waarschuwt terecht tegen de ideologisering van de kerkmuziek, maar die is niet begonnen met de voorstanders van het Latijn. Het waren degenen die alle muziek van voor 1960 bij het oud vuil wilden zetten. Dat leidde tot een reactie van mensen die weigerden om alles wat in meer dan duizend jaar tot stand was gekomen te negeren.
Dat het gregoriaans hier en daar weer terugkomt, heeft dan ook niet te maken met het terugdraaien van de klok, maar met het besef dat de kwaliteit in de liturgie voorop moet staan en dat vernieuwing geen doel op zichzelf is.
In Nederland wekt ‘de GvL’ bij sommige liefhebbers van het gregoriaans soms als een rode lap op een stier en dat is in Duitsland met ‘Gotteslob’ kennelijk niet anders. Bretschneider richtte zich dan ook aan het begin van zijn betoog tot zijn ‘beste vrienden en vijanden’. Hij schetste hoe in de afgelopen eeuw het gregoriaans vaak zo armzalig werd uitgevoerd dat een hele generatie er zijn buik van vol heeft en hoe het tegenwoordig wordt gepromoot door platenmaatschappijen als een esoterisch gezang, een soort akoestische wierookstokjes.
Toch is de beste manier om het gregoriaans te bewaren het een plaats te geven in de liturgie, vond Bretschneider. Maar die plaats kan het gregoriaans best delen met volkszang: als het maar kwaliteit heeft. Daarbij nam hij nog even degenen op de hak die ook het Kyrie, het alleluia en het amen in het Latijn willen horen. Mensen dus die het gregoriaans als onderdeel van een ideologie hanteren waarbij ze andere vormen uitsluiten.
Uiteindelijk bleek Bretscheider maar weinig ‘vijanden’ onder zijn gehoor te hebben, al meende ik wel bij een enkeling stoom uit de oren te zien komen. Kennelijk zijn liefhebbers van het gregoriaans tolerant en kunnen ze tegen een plaagstootje.
En wat mij betreft: het gregoriaans is in de liturgie inderdaad het beste op zijn plaats. Dat het tegenwoordig vooral buiten de liturgie lijkt te klinken, kun je volgens mij niet helemaal in de schoenen schuiven van de koren van vroeger.
Inderdaad moeten we op de periode van voor 1960 niet terugkijken als de gouden eeuw van de kerkmuziek, als het gaat om de uitvoering van die muziek. Het is beslist niet zo dat de kerkgangers toen voortdurend dekking moesten zoeken omdat het koor de sterren van de hemel zong.
Maar de vernieuwing van de liturgie na het Tweede Vaticaans Concilie bracht op de meeste plaatsen geen verbetering van de kwaliteit. Erger nog: bekwame musici werden aan de kant en goede koren opgedoekt omdat ze Latijn zongen en dat kon niet meer, volgens veel liturgievernieuwers. Niet verbetering, maar verandering stonden voorop
Bretschneider waarschuwt terecht tegen de ideologisering van de kerkmuziek, maar die is niet begonnen met de voorstanders van het Latijn. Het waren degenen die alle muziek van voor 1960 bij het oud vuil wilden zetten. Dat leidde tot een reactie van mensen die weigerden om alles wat in meer dan duizend jaar tot stand was gekomen te negeren.
Dat het gregoriaans hier en daar weer terugkomt, heeft dan ook niet te maken met het terugdraaien van de klok, maar met het besef dat de kwaliteit in de liturgie voorop moet staan en dat vernieuwing geen doel op zichzelf is.
Abonneren op:
Posts (Atom)